Gepubliceerd op: 8 februari 2024

Wilt u inhoudelijk reageren op deze nieuwsbrief?

We zien uw reactie, mening of opmerking graag tegemoet. Stuur uw bericht naar info@timmerwerkrestauratie.nl.

Deel dit bericht

Ferme uitdaging binnen URL 4001

Waternet richt zich op de hele waterkringloop en is onder meer de leverancier van drinkwater in Amsterdam en omgeving. In de Amsterdamse Waterleidingduinen wordt al sinds 1853 ongeveer twee derde van het hoofdstedelijke drinkwater voorgezuiverd. Dit gebied, tussen Zandvoort en Noordwijk, is het toonbeeld van samenwerking tussen mens, dier, klimaat en natuur.

Aan de zuidoostelijke kant van de Amsterdamse Waterleidingduinen, bij Vogelenzang, kreeg VTR-lid Pronk Restauratie de opdracht om tientallen kozijnen, ramen, deuren en luiken van de monumentale filter- en pompgebouwen te herstellen. In dit artikel vertelt VTR-lid Pronk Restauratie over het herstel van de kozijnen en ramen van de 21 panden.


Eén van de monumentale gebouwen van Waternet in de Amsterdamse Waterleidingduinen.

De 8 langzaam- en enkel snelfiltergebouwen en de 8 pomp- en 4 regulatorgebouwen zijn zo’n 110 jaar oud en aangemerkt als monument. De houten kozijnen en draaiende delen zijn van oerdegelijke kwaliteit en makelij, maar uiteindelijk is zelfs het beste materiaal niet bestand tegen de tand des tijds en moest er wat gebeuren.

De beoordeling van de onderdorpels en kozijnstijlen vormde een uitdaging op zich.

De herstelopdracht viel volledig binnen de URL 4001, wat impliceert dat de restauratieladder gevolgd diende te worden. Bij het herstel van de kozijnen betekende dit dat er niet zomaar stukken stijl konden worden afgezaagd en aangeheeld om de onderdorpel in zijn geheel te vervangen. In plaats daarvan maakte Pronk gebruik van componentenmiddelen om de originele stijl, mits in goede staat uiteraard, te kunnen behouden.

Zorgvuldig combineren van aanhelen met een componentenmiddel en instukken met hout.

Waar mogelijk werd er hersteld door het instukken van stukjes hout in plaats van een doorsnede kozijnstijl te vervangen. Helaas was dat niet overal mogelijk waardoor er nog vele tientallen kozijnstijlen en dorpels gedeeltelijk of zelfs geheel vernieuwd moesten worden. Deze vernieuwingen zijn uitgevoerd in oregon pine.

Oregon pine vervangt de delen die niet gered konden worden. Voor de roeden is fijn eikenhout gebruikt.

De roeden van de ramen zijn uitgevoerd in fijn eikenhout. De vele profileringen leverde heel wat gepuzzel op in de restauratiewerkplaats van Pronk. De samenwerking in de werkplaats tussen de machinale timmerlieden en de restauratie timmerlieden hebben geresulteerd in een fraai stukje vakwerk op locatie.

Dit was deel 1 van het herstelverslag. In deel II wordt er dieper ingegaan op het herstel van de deuren en luiken, een aparte uitdaging binnen de heersende uitvoeringsrichtlijn.