Huis Doorn, het huis waar de Duitse Keizer Wilhelm II zijn ballingschap doorbracht na de verloren Eerste Wereldoorlog is bekend terrein voor VTR-lid Bouw- en Restauratiebedrijf Van de Burgt & Strooij. Al vele jaren verzorgt Van de Burgt & Strooij het onderhoud en de restauratie van de diverse gebouwen op het landgoed. In 2018-2019 herstelde het Amersfoortse bedrijf de gevels van het hoofdhuis. In 2021 was het de beurt aan de zeven bijgebouwen: de rijwielberging, de duiventil, de Noorderpoort (ooit de hoofdingang), de garage met de klokkentoren, de tuinschuur bij de moestuin, het gebouwtje dat voorlopig de laatste rustplaats is van Wilhelm II en de houthakschuur achter op het landgoed.

Dit jaar is het poortgebouw aan de beurt. Het gebouw stamt uit 1921 en is gebouwd in neo-stijl, geïnspireerd op de Hollandse renaissancestijl. Het ontwerp is van de Amersfoortse architect H.A. Pothoven. In het rood bakstenen onderkelderde poortgebouw zijn twee woonhuizen en twee kantoren ondergebracht.

Historie

Toen begin juli 1919 duidelijk werd dat de Nederlandse regering Keizer Wilhelm ll niet zou uitleveren aan Duitsland werd er voor hem naarstig gezocht naar een geschikte woning. In Amerongen had Wilhelm II veel last van nieuwsgierige media, dus er werd gezocht naar een plek waar hij ongestoord kon wonen. Die plek werd Huis Doorn vanwege het omliggende park. De bijgebouwen moesten grondig worden gemoderniseerd om de geslonken hofhouding te kunnen herbergen. De totstandkoming van het poortgebouw moet vanuit deze context worden bezien. Bij de verbouwing van het landgoed werd namelijk besloten om de hoofdentree aan de Schootstraat te verleggen naar de rustige Langbroekerweg. Om de privacy verder te waarborgen, werd het gehele terrein eind september 1919 van de buitenwereld afgesloten door een prikkeldraadomheining van ruim 2 kilometer lang.

Op aanraden van Wilhelms gastheer, de op Amerongen woonachtige graaf Van Aldenburg Bentinck, werd voor de verschillende verbouwingen architect H.A. Pothoven in dienst genomen. Vanuit het bewaard gebleven tekeningenarchief van Pothoven is het ontwerpproces goed te reconstrueren. Tijdens besprekingen tekende Wilhelm II namelijk eigenhandig de karakteristieke trapgevels in met potlood. Ook latere ontwerpen voorzag hij van commentaar. Het fregat op de windvaan, siersmeedwerk en het ontwerp van de luiken met de wapens van de Hohenzollern en Utrecht zijn eveneens van zijn hand. In 1920 werd de bouwvergunning verleend en in de zomer van 1921 kwam het poortgebouw gereed. Het poortgebouw is sindsdien bouwkundig niet gewijzigd.

Het poortgebouw is voorzien van een middenrisaliet met aan beide zijden hoge trapgevels. Daaronder bevindt zich de doorgang, die aan de straatzijde is voorzien van dubbele houten deuren.

VTR-lid Van de Burgt & Strooij heeft de kozijnen, de ramen, de gootoverstekken en de luiken hersteld ten behoeve van het schilderwerk. De rotte delen zijn vervangen en traditioneel gerestaureerd.

Bij alle afwegingen maken de vaklieden van Van de Burgt & Strooij gebruik van de restauratieladder van de Stichting Erkende Restauratiekwaliteit Monumentenzorg.

Het uitgangspunt is ‘behouden gaat voor vervangen’. Het historisch materiaal is immers uniek. Als er ingegrepen moet worden, wegen de vaklieden af of ze het onderdeel kunnen conserveren, d.w.z. dat met onderhoudsmaatregelen de status quo wordt behouden. Bij de tweede sport op de ladder wordt een onderdeel gerepareerd. Dat kan variëren van het wegfreezen van een klein rot plekje/aansmeren met epoxy tot het vervangen van een dorpel of het aanscherven van een stijl. Is een onderdeel echt niet meer te redden, dan komt de optie vervangen in beeld. Daarbij zijn er drie mogelijkheden kopiëren, imiteren of verbeteren. Bij kopiëren worden de aangetaste onderdelen exact nagemaakt, zonder verbeteringen of aanpassingen. Bij imiteren wordt de oude vorm zoveel mogelijk benaderd, met toepassing van moderne technieken en/of andere materialen. Bij verbeteren blijft het bestaande beeld zoveel mogelijk intact, maar wel met aanpassingen t.b.v. moderne eisen op het gebied van bijvoorbeeld isolatie.

Bij de restauratie van het poortgebouw is vooral veel houtwerkherstel uitgevoerd. De meest aangetaste ramen zijn in de werkplaats van Van de Burgt & Strooij hersteld.

Daarna heeft Meiling Meesterschilders het schilderwerk voor haar rekening genomen.

Het poortgebouw kan voorlopig weer jaren mee dankzij het ambachtelijk vakmanschap van VTR-lid Bouw- en Restauratiebedrijf Van de Burgt & Strooij en Meiling Meesterschilders.